ظرف سه هفته گذشته مردم ایران به وضوح نشان دادند که بعد از چهار دهه حکومت اقتدارگرایان خوب می‌دانند چه می‌کنند. هرچند تغییر رژیم در ایران هنوز قطعی نیست، اما اگر انقلاب مردمی به نتیجه موفقیت‌آمیزی برسد، دولت لیبرال نخست‌وزیر جاستین ترودو که عمدتا در حاشیه ناظر واکنش متحدانش ایستاده و تمایلی به اتخاذ موضعی قاطع دربرابر حکومت دینی ندارد، نمی‌تواند انتظار قدردانی داشته باشد.

نشریه کانادایی نشنال پست در مقاله روز یکشنبه خود درباره تحولات اخیر ایران نوشته است که هرچند خیزش اخیر بر تبعیض شدید روی زنان متمرکز است، اما چاهی عمیق از خشم وجود دارد که به این نارضایتی دامن می‌زند.

اقتصاد بی‌رمق، قیمت‌های سرسام‌آور، فساد گسترده و بیکاری شدید به‌‌ویژه در میان زنان و جوانان، حمایت عمومی از شخصیت‌های مذهبی فوق محافظه‌کار و نهادهای امنیتی را که با توسل به وحشت و زور در قدرت باقی مانده‌اند، از بین برده است.

جوان بودن و داشتن تحصیلات دانشگاهی در ایران امروز به معنای مواجهه با آینده‌ای مملو از ناامیدی است. اکنون میزان بیکاری در میان افراد ۱۵ تا ۲۴ساله بالای ۲۷درصد است، رقمی بسیار خوفناک که در سال‌های اخیر از کف ۲۵ درصد به سقف ۲۸درصد رسیده است.

این نشریه با اشاره به بیکاری در میان کارگران مسن این میزان را ۱۰ درصد اعلام کرده، اما تاکید می‌کند که این رقم توده ایرانیانی را که به مشاغل کم‌درآمدی مثل رانندگی یا دکه داری روی آورده‌ و از یافتن شغل بهتر وامانده‌اند، دربرنمی‌گیرد.

نشنال پست در عین حال آینده مردان و زنانی را که با تحصیلات عالی فرصت درخشانی برای به کارگیری مهارت‌های خود نمی‌یابند و غالبا به مهاجرت متوسل می‌شوند کمی بهتر ارزیابی می‌کند و می‌نویسد ایالات متحده آمریکا و کانادا مقاصد محبوب این گروه از ایرانیان به شمار می‌روند و طبق نظرسنجی که بین سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷ انجام شده است یک چهارم دانشمندان، پزشکان و سایر متخصصان ماهر گفته‌اند اگر بتوانند از ایران می‌روند.

در ادامه این مقاله، آمده است: «جالب اینجاست که هزاران ایرانی برای ساختن آینده بهتر به ترک خانه و رفتن به آغوش «شیطان بزرگ» می‌اندیشند، همان کشوری که در جریان انقلاب ۵۷ رژیم ایران را سرنگون کرد و تحریم‌های فلج‌کننده‌اش اقتصاد ایران را از پا درآورده است.»

نشنال پست با اشاره به کم شدن تحریم‌ها در پی موافقت تهران برای محدودکردن برنامه هسته‌ای در سال ۲۰۱۵می‌نویسد، با روی کار آمدن دولت ترامپ این تحریم‌ها مجددا قوت گرفت و درواکنش به مرگ مهسا امینی برخی از کشورها از جمله کانادا دامنه تحریم‌‌ها را گسترش دادند.

اکنون خواست مردم از اصلاحات به تغییر رژیم تغییر یافته و نهادهای امنیتی و نظامی به دستور حاکمیت به این اعتراض‌ها با باتوم، ضرب و جرح، گلوله و دستگیری جمعی پاسخ می‌دهند.

این نشریه کانادایی اشاره می‌کند که فساد، قوه قضاییه، پلیس و نهادهای عمومی را به شدت فراگرفته و سپاه پاسداران که از لحاظ مالی نهادی بسیار قدرتمند محسوب می‌شود عمیقا به دولت وفادار مانده است.

دولت ترودو در این میان به سیاق گذشته برای تحت فشار گذاشتن تهران بر اصلاحات تاکید دارد اما به نظر می‌رسد غالبا همین کار را نیز با اکراه انجام می‌دهد. در همین رابطه پیر پویلیور، رهبر محافظه‌کاران دعوت برای سخنرانی در تجمع ۵۰ هزار نفری ایرانیان در حومه تورنتو را که آخر هفته گذشته برگزار شد پذیرفت، اما ترودو این دعوت را قبول نکرد و فردای آن روز عکس‌هایی از او منتشر شد که همراه فرزندانش در منطقه اوتاوا مشغول بانجی جامپینگ بود.

نشنال پست تاکید می‌کند خوشبختانه میلیون‌ها ایرانی ستمدیده برای رساندن صدای خود به گوش جهان وابسته به ترودو نیستند، انقلاب سال ۵۷ در ایران زمانی به پیروزی رسید که خشم عمومی بر ترس غلبه کرد. این نشریه در نهایت چنین نتیجه گرفت که نمی‌توان گفت این اتفاق دوباره رخ نمی‌دهد، چون ترک‌ها بر بدنه این نظام به شدت مشهود است.